Μήπως το Παιδί μου δεν Συγκεντρώνεται;
Τα παιδιά είναι δραστήρια και κινητικά, ενώ εύκολα μπορεί να διακόψουν ό,τι κάνουν, επειδή τους τράβηξε κάτι άλλο την προσοχή. Αυτά είναι χαριτωμένα χαρακτηριστικά, που όταν όμως το παιδί φτάσει στην ηλικία που θα πρέπει να μελετά τα μαθήματά του για το σχολείο, τα στοιχεία αυτά δείχνουν να μην ευνοούν την κατάσταση. Τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε, λοιπόν, ένα παιδί που δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί σε μία ήσυχη δραστηριότητα και κυρίως στη μελέτη των μαθημάτων του;
Τι είναι Δ.Ε.Π.Υ.;
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) συναντάται στο 3% των παιδιών. Κύρια χαρακτηριστικά αυτής της διαταραχής είναι διάσπαση της προσοχής, παρορμητικότητα και υπερκινητικότητα υπερβολικού βαθμού για την αναπτυξιακή ηλικία του παιδιού. Το πρόβλημα αυτό εκδηλώνεται στο σπίτι, σε κοινωνικές εκδηλώσεις, στο σχολείο και μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του παιδιού ν’ ακολουθήσει οδηγίες (γραπτές ή προφορικές), να ολοκληρώσει τις εργασίες του σχολείου, να συμμετέχει σε παιχνίδια και να είναι λειτουργικό στα καθήκοντα του.
Χαρακτηριστικά συμπτώματα της Δ.Ε.Π.-Υ. είναι όταν το παιδί:
* Κινείται συχνά νευρικά με τα χέρια ή τα πόδια ή στριφογυρίζει στο κάθισμα
* Έχει δυσκολία να παραμείνει στη θέση του όταν είναι αναγκαίο να το κάνει
* Εύκολα διασπάται η προσοχή του από εξωτερικά ερεθίσματα
* Δε φαίνεται να ακούει όταν του μιλάνε άλλοι
* Έχει δυσκολία να οργανώσει και να ολοκληρώσει δραστηριότητες
* Τρέχει τριγύρω ή σκαρφαλώνει διαρκώς, ακόμη και σε καταστάσεις που δεν το
δικαιολογούν (μοιάζει να «είναι μηχανοκίνητο»)
* Μιλάει συνεχώς
* Διακόπτει συζητήσεις ή εισβάλλει στο παιχνίδι άλλων παιδιών
* Έχει δυσκολία ν’ ακολουθήσει οδηγίες και αυτό δεν οφείλεται σε εναντιωτική
συμπεριφορά ή δυσκολία κατανόησης
* Αποφεύγει δραστηριότητες που απαιτούν διαρκή πνευματική προσπάθεια (όπως τις εργασίες του
σχολείου ή του σπιτιού, παιχνίδια)
* Κάνει πράγματα επικίνδυνα χωρίς να σκεφτεί τις πιθανές συνέπειες
Τι σημαίνει αυτό για το παιδί σας:
Παιδιά με Δ.Ε.Π.-Υ. μπορεί να υπολείπονται ως και 30% σε σχέση με την πραγματική τους ηλικία στην ικανότητά τους να συγκεντρωθούν και να θυμηθούν. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί 9 χρονών μπορεί να συμπεριφέρεται σαν ένα παιδί 6 χρονών, ως προς την ικανότητα για συγκέντρωση και αυτοέλεγχο. Φανταστείτε πόσο δύσκολο θα ήταν για ένα «πρωτάκι» να καθίσει και να προσέξει την παράδοση του μαθήματος στην τετάρτη τάξη και τότε θα έχετε μια ιδέα για το πόσο δύσκολο είναι για πολλά παιδιά με Δ.Ε.Π.-Υ. να λειτουργήσουν σε μια ομάδα συνομηλίκων τους. Δε σημαίνει ότι υπολείπονται στη νοητική ικανότητα- έχει απλά διαταραχθεί η ικανότητα να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους.
Το παν είναι μία καλή αρχή
Ένα παιδί δεν πρέπει να αρχίζει να μαθαίνει να ηρεμεί και να συγκεντρώνεται μόλις μπει στην πρώτη δημοτικού. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να έχει ξεκινήσει από πολύ νωρίτερα! Υπάρχουν τρόποι να μάθετε ένα μωρό ακόμα, ώστε να κατανοήσει πως μπορεί να υπάρχουν δραστηριότητες κινητικές και δραστήριες και άλλες πιο ήσυχες που απαιτούν περισσότερη προσοχή του νου και λιγότερη συμμετοχή του σώματος. Ακόμη και πριν κλείσει τον πρώτο χρόνο της ζωής του, το μωράκι μπορεί να μάθει εύκολα τη συγκέντρωση σε μία δραστηριότητα. Αυτό που χρειάζεται είναι να ασχολείστε λιγάκι με αυτό κάθε μέρα. Επιλέξετε κάποια στιγμή που είναι ξεκούραστο και ευδιάθετο και καθίστε μαζί του. Κλείστε την τηλεόραση, το ραδιόφωνο και οτιδήποτε αποσπά την προσοχή και στην ανάγκη, εάν υπάρχει έντονη δραστηριότητα στην οικογένεια, πηγαίνετε σε ένα ήσυχο δωμάτιο. Αρχίστε να του μιλάτε ήρεμα, διεκδικώντας την πλήρη προσοχή του και πρωτίστως το βλέμμα του. Διαλέξτε ένα παιχνίδι που του αρέσει, για να παίξετε μαζί κουβεντιάζοντας για αυτό ταυτόχρονα ή δείξτε του ένα καινούριο. Όμως, η καλύτερη επιλογή για να μάθει ένα παιδί να συγκεντρώνεται, είναι ένα βιβλίο. Διαλέξτε ένα βιβλιαράκι για την ηλικία του και διαβάστε το μαζί παραστατικά, ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή του μωρού με ήχους! Δώστε του χρόνο να κοιτάζει τις εικόνες ή να παίζει μαζί του, ακόμη κι αφού τελειώσει η ιστοριούλα.
Τι γίνεται τώρα;
Για να βοηθήσετε να μελετήσει με επιτυχία ένα παιδί που δεν συγκεντρώνεται, θα πρέπει να δημιουργήσετε συνθήκες κατάλληλες για μελέτη. Δηλαδή, εξασφαλίστε στο παιδί έναν χώρο κατάλληλο, όπως ένα γραφείο, σε σημείο του σπιτιού όπου δεν θα υπάρχει φασαρία, ούτε φυσικά ανοιχτή τηλεόραση. Ακόμη κι αν υπάρχουν πολλά άτομα στο σπίτι, κλείστε την πόρτα και εξασφαλίστε του ησυχία για ένα χρονικό διάστημα. Αποφύγετε να υπάρχουν στο γραφείο του πολλά αντικείμενα ή βιβλία που δεν αφορούν τη μελέτη του, για να μην του αποσπούν την προσοχή. Προτείνετε στο παιδί να μελετά την ίδια περίπου ώρα κάθε μέρα, ώστε να έχετε σύμμαχο το βιολογικό του ρολόι και τη συνήθεια! Αυτή η ώρα, καλό είναι να είναι κάποια στιγμή που το παιδί έχει φάει το μεσημεριανό του και είναι σχετικά ξεκούραστο.
Είναι πολύ πιθανό, το παιδί να μην μπορεί να παραμείνει συγκεντρωμένο για πάρα πολλή ώρα. Το ζητούμενο είναι να πετύχετε όση ώρα μελετά, να είναι συγκεντρωμένο και αποδοτικό. Οπότε, επιτρέψτε του τακτικά διαλείμματα, για να μπορεί να διοχετεύει την ενέργειά του σε κάτι πιο ενεργητικό. Τέλος, βάλτε όρια στο χρόνο που θα παρακολουθεί τηλεόραση ή θα παίζει βιντεοπαιχνίδια, καθώς κουράζουν πολύ τον εγκέφαλο και προκαλούν εκνευρισμό και δυσκολία στη συγκέντρωση.
